Goździki

Charakterystyka i pochodzenie: Goździki należą do najstarszych i najbardziej znanych przypraw. Ich ojczyzną jest Indonezja. W Chinach i Indiach były znane już na długo przed naszą erą. Największe ich uprawy są na Madagaskarze, w Zanzibarze, na Molukach, ale również w Indii, Sri Lance i Gwinei. W czasach panowania cezarów rzymskich ich stosowanie rozpowszechniło się w rejonie Morza Śródziemnego. W tym czasie były niezwykle cennym towarem. Osiągano za nie wyższą cenę niż za złoto. Do Europy były dostarczane z Dalekiego Wschodu przez Cejlon, stąd statkami do portów Morza Czerwonego, a potem karawanami do Aleksandrii i Istambułu.

Nazwa łacińska: Syzygium aromaticum

Opis: Przyprawę stanowią pąki kwiatowe wiecznie zielonego, tropikalnego drzewa, osiągają­cego wysokość 10-20 m. Drzewo to kwitnie dwa razy w roku. Kwiaty są białe z czerwonym kielichem. Owocem jest jajowata jagoda, zawierająca jedno lub dwa nasiona.

Uprawa: Drzewo to rozmnaża się z nasion. Goździki (Flos caryophyli) zbiera się, gdy drzewo osiągnie 6-12 lat. Do zbioru nadają się pąki, które zaczynają nabierać koloru czerwonego. Suszy się je na słońcu lub w suszarniach, podczas suszenia nabierają koloru brązowego.

Zawartość: Głównym składnikiem goździków jest olejek lotny (15-26 %), który zawiera aż 96 % eugenolu. Pąki kwiatowe zawierają też garbniki, śluz i inne substancje.

Działanie: W stomatologii olejek goździkowy stosowany jest jako doskonały środek antyseptyczny.

Zastosowanie: Goździki mają specyficzny aromat oraz korzenny, lekko piekący smak. Przyprawia się nimi gorzkie likiery żołądkowe, wina grzane, poncze, sosy owocowe i kompoty. Goździki dodają aromatu wekowanym owocom. Używa się ich również do czerwonej kapusty, mięsa wieprzowego, baraniego, dziczyzny, do słodkich sosów mięsnych, do śledzi marynowanych. Razem z cebulą i liściem kalarepy wydelikacają smak kapusty kwaszonej. Pasują również do grzybów i rosołu. Nadają specjalnego smaku salcesonom i pasztetom z dziczyzny. Sproszkowany­mi goździkami można przyprawiać, ale z umiarem, ryby, spaghetti, sosy do spaghetti i pizzę. Potrawy te dzięki goździkom nabierają niepowtarzalnego smaku.