Pasternak zwyczajny

Charakterystyka i pochodzenie: Jest to roślina dwuletnia, znana już przed naszą erą jako przyprawa i roślina lecznicza. Gatunek ten pochodzi z ciepłych rejonów Eurazji. Jest rozprzestrzeniony w nizinnych terenach Europy Środkowej. W przeszłości był bardzo popularną rośliną przyprawową, dziś jednak jego uprawa jest niewielka. Nasiona pasternaku znaleziono w wykopaliskach z późnej epoki kamiennej na terenie dzisiejszej Szwajcarii. Przed sprowadze­niem do Europy ziemniaków pasternak był ważnym składnikiem potraw kuchni ludowej. Opis. Jest to roślina osiągająca wysokość do 1 m. Liście ma pojedynczo pierzaste, kwiaty białe lub czerwone, czasami żółtawe do zielonkawych. Kwitnie w lipcu i w sierpniu. Owocem są soczewkowate rozłupki.

Nazwa łacińska: Pastinaca satira L.

Uprawa: Uprawa pasternaku została rozpowszechniona w Azji i Ameryce. Do dziś rośnie w stanie dzikim w Azji Zachodniej i w Europie, szczególnie przy drogach, strumieniach, w lasach i na łąkach. Wymaga gleb głębokich, gliniasto-piaszczystych, zawierających wapń i potas. Nasiona wysiewa się w kwietniu bezpośrednio do gruntu na głębokość 15 mm, w rządki oddalone od siebie 0  40 cm. Jeżeli siewki wzejdą zbyt gęsto, należy je przerwać. W czasie wegetacji rośliny należy okopywać i odchwaszczać. Korzenie pasternaku zbiera się jasienią, a przechowywane w odpowiednich warunkach zachowują świeżość aż do wiosny.

Zawartość: Pasternak ma stosunkowo dużą wartość odżywczą, trzykrotnie większą niż marchew. W 100 g miąższu korzenia znajduje się 30 mg witaminy C i około 2 g białka. Korzenny smak zawdzięcza pasternak olejkowi lotnemu, który zapachem przypomina kminek, anyż i koper.

Działanie: Potas zawarty w pasternaku wpływa na obniżenie poziomu wody w organizmie 1reguluje krążenie. Pasternak pobudza trawienie, działa też uspokajająco.

Zastosowanie: Zapach ma delikatny, przypominający pietruszkę. Smak aromatyczny, słodkawy, podobny do marchwi. Wykorzystuje się go w przemyśle spożywczym do przygotowywania gotowych potraw i sałatek. W kuchni jest dodawany w małych ilościach do sałatek jarzynowych, zwłaszcza ogórkowych i pomidorowych. Doprawia się nim różne zupy, zwłaszcza jarzynową i ogórkową. Jest używany do wywarów, podobnie jak marchew, pietruszka i seler. Puree z pasternaku może być podawane zamiast ziemniaków do mięsa, zwłaszcza w niektórych dietach.