Pietruszka zwyczajna

Charakterystyka i pochodzenie: Jest to roślina dwuletnia z rodziny baldaszkowatych, osiągająca wysokość do 1,5 m. Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego, gdzie rośnie w stanie dzikim. Jako przyprawa i roślina lecznicza była znana już starożytnym Grekom i Rzymianom.

Nazwa łacińska: Petroselinum crispum

Opis: W pierwszym roku tworzy gruby korzeń palowy, z którego wyrasta rozeta podwójnie lub potrójnie pierzastych liści. W drugim roku wyrasta płytko żłobkowana łodyga zakończona baldachem zielonożółtych kwiatów. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Owocem jest jajowata rozłupnia (Fructus petroselini).

Uprawa: Pietruszkę rozmnaża się z nasion. Jest uprawiana na całym świecie. Nasiona wysiewa się wiosną, jak najwcześniej, w rządki co 30 cm. Po wykiełkowaniu siewki przerywa się, aby zachować odległość między nimi 5 cm. W czasie wegetacji pietruszkę się odchwaszcza i spulchnia glebę. Korzenie zbiera się jesienią i wiosną roku następnego, oczyszcza, kroi wzdłuż i suszy.

Zawartość: Podłużny biały korzeń (Radix petroselini) zawiera 0,1 % olejku lotnego, glikozydy i śluzy. Głównym składnikiem olejku lotnego jest apiol i myristicyna. Pietruszka zawiera dość dużo potasu, wapnia, żelaza i fosforu. W 100 g liści pietruszki jest średnio około 7 mg karotenu, 160 mg witaminy C, witaminy z grupy B, 1000 mg potasu, 41 mg wapnia, 120 mg fosforu. W 100 g korzenia jest 41 mg witaminy C, 0,03 mg karotenu, witaminy grupy B i 56 mgfosforu.

Działanie: Apiol i myristicyna to dobre środki dezynfekujące i moczopędne. Pietruszka poprawia trawienie, przypisuje się jej również właściwości lecznicze.

Zastosowanie: Ma zapach korzenny, słodkawy i cierpki smak. W farmacji korzenie używane są do produkcji wywarów i herbatek leczniczych. Z owoców również sporządza się wywary, herbatki lecznicze i nalewki. Pozyskuje się też z nich olejek lotny (Oleumpetroselini). Korzeń pietruszki ma zastosowanie do przygotowywania potraw z warzyw, różnych sałatek i wywarów mięsnych. Drobno posiekaną natką pietruszki należy posypywać gotowe już potrawy, bezpośrednio przed podaniem. Korzeń gotuje się w zupach i innych potrawach od początku ich przygotowywania. Pietruszka ma zastosowanie w kuchni dietetycznej, zwłaszcza w chorobach wątroby i woreczka żółciowego. Wielu smakoszy pokrojonym lub utartym korzeniem pietruszki przyprawia gotowane ryby, dziczyznę (zwłaszcza ptaki), majonezy i potrawy z ziemniaków. W kuchni francuskiej natkę i łodygę myje się, osusza, a potem krótko osmaża na oleju. Jeszcze ciepłą podaje się do dań mięsnych i ryb.