Hyzop lekarski

Charakterystyka i pochodzenie: Jest to aromatyczna roślina lecznicza, ozdobna i przyprawo­wa. Pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego i Azji Mniejszej. W Europie hyzop został rozpowszechniony we wczesnym średniowieczu dzięki benedyktynom. Opis. Jest to rozgałęziony półkrzew osiągający wysokość 50-60 cm. Liście ma równowąsko- lancetowate, błyszczące, z podgiętymi brzegami. Kwiaty zebrane są w pozorne okółki w pachwi­nach liści, mają pięciopłatkowy kielich, niebieskoliliową, różową lub bidą koronę. Kwitną w sierpniu i we wrześniu. Owocami są rozhipki.

Nazwa łacińska: Hyssopns officinalis

Uprawa: Nie jest to roślina wymagająca. Potrzebuje gleby lekkiej, wapiennej i dostatecznego nasłonecznienia. Hyzop w naszych warunkach uprawiany jest w ogrodach lub większych skrzynkach. Rozmnaża się z siewu do gruntu lub z rozsady. Zbiera się ziele (Herba hyssopi) lub wierzchołki pędów w czasie kwitnienia, dwa razy w okresie wegetacji. Suszone liście tracą nieco aromat, dlatego lepiej używać młodych, świeżych liści.

Zawartość: Hyzop zawiera 0,3 -1,0 % olejku lotnego, 8 % garbników, glikozyd hesperydynę, żywicę, śluzy i inne składniki. Olejek lotny zawiera około 50 % pinokamfenu oraz pinen i limonen. Świeże liście zawierają dużo witaminy C, około 170 mg. Zawierają też substancje bakteriobójcze.

Działanie: Hyzop zapobiega nadmiernemu poceniu się, dzida wzmacniająco, bakteriobójczo, bywa stosowany jako środek wykrztuśny. Przyspiesza trawienie, pobudza apetyt i wzmacnia żołądek.

Zastosowanie: Ma cierpki, korzenny smak oraz przyjemny aromatyczny zapach. Używany jest do produkcji lekarstw, wód do płukania ust, herbatki leczniczej, pozyskuje się też z niego olejek lotny. Ma on również zastosowanie w produkcji likierów. Można go też używać w kuchni dietetycznej. Z dodatkiem hyzopu przygotowuje się delikatną pieczeń cielęcą, której nadaje cierpki, korzenny smak. Hyzopem można też przyprawiać jaja faszerowane, kiełbasy, pieczeń wieprzową, ragout, zrazy wołowe, zupę fasolową i ziemniaczaną oraz różne marynaty. Nadaje się też do przyprawiania sałatek ze świeżych ogórków i pomidorów. Posiekane drobno liście są doskonałym dodatkiem do twarogu.